Гісторыя філалагічнага факультэта пачынаецца з часу ўзнікнення і станаўлення Гомельскага педагагічнага інтстытута. У 2014 годзе факультэт адзначыў сваё 85-годдзе, прайшоўшы шлях ад літаратурна-лінгвістычнага, літаратурнага, гісторыка-філалагічнага да філалагічнага.

Філалагічны факультэт – адзін са старэйшых ва ўніверсітэце. У яго складзе 5 кафедр: беларускай мовы; беларускай літаратуры; рускай і сусветнай літаратуры; рускага, агульнага і славянскага мовазнаўства; беларускай культуры і фалькларыстыкі. Усе кафедры ажыццяўляюць вучэбна-выхаваўчы прцэс як на філалагічным, так і на іншых факультэтах універсітэта. Кафедры ўкамплектаваны высокакваліфікаванымі кадрамі. Вучэбны працэс ажыццяўляюць 52 выкладчыкі, сярод іх 8 дактароў філалагічных навук, 6 з іх маюць вучонае званне прафесара, 31 кандыдат філалагічных навук, 30 маюць званне дацэнта. Заняткі па кітайскай мове вядзе выкладчык-стажор з КНР. Зараз на факультэце навучаецца 278 студэнтаў, сярод іх 80 замежных, 37 магістрантаў, сярод якіх 3 замежныя.

Факультэт рыхтуе высокакваліфікаваных спецыялістаў у галіне мовазнаўства і літаратуразнаўства, літаратурна-рэдакцыйных супрацоўнікаў, спецыялістаў у галіне камп’ютарнай філалогіі. Выпускнікі факультэта папаўняюць шэрагі навукоўцаў, пісьменнікаў, краязнаўцаў, супрацоўнікаў навуковых цэнтраў, устаноў вышэйшай адукацыі, музеяў, архіваў, ведамстваў, органаў улады і кіравання, грамадскіх аб’яднанняў.

Для забеспячэння вучэбна-метадычнага працэсу на факультэце створаны і актыўна працуюць кабінеты кітайскай мовы, польскай мовы, іўрыту, Рэгіянальны цэнтр русістыкі, літаратурна-асветніцкі цэнтр “Патрыётыка”, студэнцкая фальклорная навукова-даследчая лабараторыя, лінгвістычная лабараторыя, 2 камп’ютарныя класы, кабінет моўнай падрыхтоўкі бежанцаў, літаратурны музей “Alma-Mater".

На факультэце багатае і цікавае студэнцкае жыццё. Традыцыйна праводзяцца конкурсы на лепшага чытальніка, славістычныя вечары, фальклорныя святы, прычым не толькі на факультэце, але і ў Славянскай і абласной бібліятэках, на гарадскіх пляцоўках. Студэнцкая навукова-практычная фальклорная лабараторыя, якую ўзначальва прафесар В.С. Новак, з’яўляецца цэнтрам, дзе сістэматызуецца сабраны ў час фальклорна-этнаграфічных экспедыцый матэрыял і актыўна прапагандуецца духоўная спадчына Палескага рэгіёна.

На факультэце рэгулярна праводзяцца сустрэчы з дзеячамі навукі і культуры, творчымі калектывамі горада, вобласці, краіны, з вядучымі навукоўцамі Беларусі, блізкага і далёкага замежжа.

Навукоўцы факультэта праводзяць даследаванні па праблемах гісторыі, лексікалогіі, лексікаграфіі беларускай мовы; культуры маўлення і стылістыкі; шляхоў станаўлення культуры, этнаграфіі і фальклору Беларусі; новых з’яў у сучаснай беларускай літаратуры, літаратуразнаўстве і традыцях брацкіх літаратур і інш.

Вынікі даследаванняў абмяркоўваюцца на штогадовых Міжнародных і Рэспубліканскіх навуковых і навукова-практычных канферэнцыях, прысвечаных актуальным пытанням беларускага і рускага мовазнаўства, фалькларыстыкі і культуры, праблемам літаратуразнаўства.

На факультэце створаны буйныя навуковыя школы ў галіне мовазнаўства і літаратуразнаўства, якія ўзначальваюць дактары філалагічных навук прафесары А.А. Станкевіч, В.А. Ляшчынская, І.Ф. Штэйнер, У.І. Коваль, А.Ф. Рогалеў, В.С. Новак. Ажыццяўляецца падрыхтоўка і рэдагаванне рэцэнзуемага навуковага часопіса “Весці Гомельскага дзяржаўнага ўніверсітэта”.

Падрыхтоўка навуковых кадраў ажыццяўляецца праз аспірантуру па спецыяльнасцях “Руская мова”, “Беларуская мова”, “Беларуская літаратура”. З 2001 года працуе дактарантура па спецыяльнасці “Беларуская мова”.

З 2010 года вядзецца падрыхтоўка магістрантаў па спецыяльнасцях “Мовазнаўства” і “Літаратуразнаўства”.

На факультэце навучаецца 278 студэнтаў і 37 магістрантаў.

Дзённая (бюджэт і платная):

• 1-21 05 01 Беларуская філалогія (па кірунках): кірунак 1-21 05 01-01 Беларуская філалогія (літаратурна-рэдакцыйная дзейнасць).
• 1-21 05 02 Руская філалогія (па кірунках): кірунак 1-21 05 01-01 Руская філалогія (літаратурна-рэдакцыйная дзейнасць);
• 1-21 05 02-02 Руская філалогія (камп’ютарнае забеспячэнне).

Завочная скарочаная (бюджэт і платная):

• 1-21 05 01 Беларуская філалогія (па кірунках): кірунак 1-21 05 01-01 Беларуская філалогія (літаратурна-рэдакцыйная дзейнасць).
• 1-21 05 02 Руская філалогія (па кірунках): кірунак 1-21 05 01-01 Руская філалогія (літаратурна-рэдакцыйная дзейнасць)

Дзённая:

1-21 05 01-01 Беларуская філалогія (літаратурна-рэдакцыйная дзейнасць):

• 1-21 05 01-01 02 Літаратуразнаўства
• 1-21 05 01-01 01 Мовазнаўства

1-21 05 02-01 Руская філалогія (літаратурна-рэдакцыйная дзейнасць):

• 1-21 05 02-01 02 Літаратуразнаўства
• 1-21 05 02-01 01 Мовазнаўства

1-21 05 02-02 Руская філалогія (камп'ютарнае забяспячэнне):

• 1-21 05 02-02 02 Літаратуразнаўства
• 1-21 05 02-02 01 Мовазнаўства

Завочная:

1-21 05 01-01 Беларуская філалогія (літаратурна-рэдакцыйная дзейнасць):

• 1-21 05 01-01 02 Літаратуразнаўства
• 1-21 05 01-01 01 Мовазнаўства

1-21 05 02-01 Руская філалогія (літаратурна-рэдакцыйная дзейнасць):

• 1-21 05 02-01 02 Літаратуразнаўства
• 1-21 05 02-01 01 Мовазнаўства

Кафедра беларускай мовы:

Актуальныя праблемы сучаснай і гістарычнай літаратурнай і дыялектнай лексікалогіі і лексікаграфіі. Праблемы стылістыкі, лінгвапаэтыкі і лінгвапрагматыкі.

Кафедра беларускай літаратуры:

Вызначэнне ролі рэгіянальнага духоўнага фактара ў станаўленні і развіцці нацыянальнага спосабу мастацкага асэнсавання рэчаіснасці. Аналіз шматузроўневай жанравай сістэмы беларускай літаратуры ў агульнаславянскім і еўрапейскім кантэкстах.

Кафедра рускага, агульнага і славянскага мовазнаўства:

Апісальнае і дыяхранічнае даследаванне апелятыўнай і анамастычнай лексікі рускай, беларускай і іншых славянскіх моў у лінгвакагнітыўным, лінгвагендэрным і этнакультурным аспектах; мастацкі тэкст у лінгвапрагматычным аспекце.

Кафедра рускай і сусветнай літаратуры:

Вывучэнне сацыякультурных аспектаў літаратуры і фальклору ў метадалагічнай суаднесенасці гісторыі літаратуры з філасофіяй, псіхалогіяй, тэорыяй літаратуры, фальклорам і іншымі галінамі чалавеказнаўчага цыклу ў сферы міждысцыплінарнай супольнасці, якая вызначае спецыфіку гуманітарнага пазнання.

Кафедра беларускай культуры і фалькларыстыкі:

Вывучэнне гісторыі культуры Гомельшчыны і ўкладу ўраджэнцаў Гомельшчыны ў развіццё айчыннай і сусветнай навукі, рэгіянальна-лакальнае даследаванне фальклору Гомельшчыны, Гомельска-Бранска-Чарнігаўскага памежжа, праблем ўзаемадзеяння рознаэтнічных фальклорных традыцый.

Філалагічны факультэт УА “ГДУ імя Ф. Скарыны” чакае ўсіх, хто любіць слова, зачараваны прыгажосцю роднай мовы, марыць стаць настаўнікам, журалістам, паэтам або празаікам, літаратурным крытыкам, даследчыкам мовы, літаратуры, культуры, перакладчыкам, піянерам у новым перспектыўным кірунку, арыентаваным на камп’ютарныя тэхналогіі. Мы рыхтуем філолагаў, выкладчыкаў рускай або беларускай мовы і літаратуры. Таксама ажыццяўляецца падрыхтоўка па двух кірунках – літаратурна-рэдакцыйная дзейнасць і камп’ютарнае забеспячэнне.

Студэнты кірунка “Літаратурна-рэдакцыйная дзейнасць” вучацца на практыцы выкарыстоўваць методыку рэферавання і рэдагавання тэксту; авалодваюць навыкамі рэдактарскай і карэктарскай праўкі; умеюць рэдагаваць аўтарскі тэкст з улікам сучасных інфармацыйных тэхналогій.

Падрыхтоўка ў межах кірунка “Камп’ютарнае забесаячэнне” дазволіць выпускнікам працаваць з сучаснымі лінгвістычнымі інфармацыйнымі рэсурсамі і экспертнымі камп’ютарнымі сістэмамі; выкарыстоўваць навыкі работы па камп’ютарным забеспячэнні філалагічнай дзейнасці; выкарыстоўваць у парфесійнай дзейнасці ўменні і навыкі па аўтаматычнай апрацоўцы і ідэнтыфікацыі тэкстаў; працаваць з прыкладнымі сістэмамі апрацоўкі інфармацыі.